Ticaret hukuku, ticari işletmeler ve ticari ilişkilerle ilgili kuralları düzenleyen hukuk dalıdır. Bu hukuk dalı, ticaretle uğraşan kişiler ve şirketler arasındaki ilişkileri, ticari işlemleri ve ticari faaliyetlerin hukuki çerçevesini belirler. Ticaret hukuku, ticaretin düzenli ve güvenli bir şekilde yürütülmesini sağlamak, ticari faaliyetlerde tarafların haklarını ve yükümlülüklerini belirlemek amacıyla geliştirilmiştir.
Ticaret hukuku, özellikle ticaretle uğraşan kişiler, şirketler, bankalar, sigorta şirketleri ve diğer ticari kuruluşlarla ilgili kuralları içerir. Aşağıdaki ana konular ticaret hukukunun kapsamına girer:
1. *Ticari İşletme Hukuku*
Bu bölüm, ticari işletmelerin kurulması, işletilmesi, devri ve sona ermesi gibi konuları düzenler. Ayrıca ticari defterler, ticaret unvanı, marka ve diğer ticari değerlerle ilgili hükümleri kapsar.
Şirketlerin kuruluşu, türleri, faaliyetleri, yönetimi, birleşmeleri, devralmaları ve sona ermeleri ile ilgili kuralları düzenler. Anonim şirketler, limited şirketler, kollektif şirketler gibi çeşitli şirket türleri ve bu türlerin işleyişi bu kapsamda ele alınır.
3. *Kıymetli Evrak Hukuku*
Kıymetli evrak, ticari hayatın vazgeçilmez bir parçasıdır. Bu hukuk dalı, senetler, çekler, bonolar ve hisse senetleri gibi kıymetli evrakların düzenlenmesi, devri ve bu belgelerle ilgili hukuki sorunları düzenler.
4. *Ticaret Sözleşmeleri*
Ticari ilişkilerde sıkça kullanılan sözleşmelerin düzenlenmesini ve uygulanmasını kapsar. Satış, kira, franchising, distribütörlük, acentelik ve lisans sözleşmeleri gibi çeşitli ticari sözleşmeler bu kapsamda değerlendirilir.
5. *Taşıma Hukuku*
Mal ve yolcu taşıma işlemlerine ilişkin kuralları düzenler. Karayolu, denizyolu, havayolu ve demiryolu taşımacılığı ile ilgili düzenlemeleri kapsar.
6. *Sigorta Hukuku*
Sigorta sözleşmelerinin yapılması, sigorta şirketlerinin faaliyetleri ve sigortalı ile sigortacı arasındaki ilişkileri düzenler. Hayat sigortası, mal sigortası, sorumluluk sigortası gibi çeşitli sigorta türleri bu kapsamda ele alınır.
7. *Rekabet Hukuku*
Rekabetin korunması ve haksız rekabetin önlenmesi ile ilgili düzenlemeleri içerir. Şirketlerin rekabet kurallarına uygun hareket etmesi, tekel oluşumunun engellenmesi ve piyasa dengesinin korunması bu hukuk dalının konusudur.
8. *İflas ve Konkordato Hukuku*
Ticari işletmelerin borçlarını ödeyememesi durumunda iflas ve konkordato süreçlerini düzenler. Bu bölüm, ticari işletmelerin mali durumlarının düzeltilmesi ve borçlarının yeniden yapılandırılmasıyla ilgili hukuki süreçleri kapsar.
Ticaret hukuku, ticari hayatın düzenlenmesi ve ticari ilişkilerin güvence altına alınması açısından kritik bir öneme sahiptir. Bu hukuk dalı, ticari faaliyetlerde adaletin sağlanmasını, haksız rekabetin önlenmesini ve ticari ilişkilerin şeffaf bir şekilde yürütülmesini amaçlar.
Türkiye'de ticaret hukuku, Türk Ticaret Kanunu (TTK) başta olmak üzere çeşitli mevzuatlarla düzenlenmiştir. Ticaret hukuku, ekonomik faaliyetlerin sürdürülebilirliği ve hukuki güvenlik açısından önemli bir rol oynar.